Sterke groei economie en huizenmarkt
De economische groei bereikt in 2017 een piek van 3,3%. Dit is voor een fors deel te danken aan de sterk aangetrokken woningmarkt.
Ook de komende twee jaar laten naar verwachting een krachtige groei van de economie zien, van achtereenvolgens 3,1% en 2,3%. Dit blijkt uit de nieuwe halfjaarlijkse ramingen van DNB. Volgens de toezichthouder is de economische groei breed gedragen en wordt ondersteund door alle bestedingscategorieën. “De werkloosheid neemt af tot 4,9% dit jaar en daalt geleidelijk verder naar 3,5% in 2019. De inflatie loopt dit jaar op naar 1,3%, blijft volgend jaar vrijwel stabiel (1,4%) en stijgt in 2019 naar 2,3%, vooral door tariefsverhogingen van de btw en energiebelastingen” aldus DNB.
Te afhankelijk
Zoals gezegd draait de woningmarkt op volle toeren. De bank vindt zelfs de aantrekkende economie wellicht daar iets te afhankelijk van is. DNB: “Het aantal woningtransacties ligt met 239.000 tijdens de afgelopen twaalf maanden op recordhoogte. De Nederlandse woningmarkt draait dan ook op volle toeren. De stijging van de huizenprijzen (7,5% in 2017) levert een significante bijdrage aan de economische groei via hogere vermogens van huishoudens, gestegen consumentenvertrouwen en toegenomen woninginvesteringen. In de raming neemt de huizenprijsstijging de komende twee jaar geleidelijk wat af, tot gemiddeld ruim 6% per jaar. Opmerkelijk is dat naar verhouding de grootste toename van transacties nu plaatsvindt in regio’s zoals Flevoland en Drenthe. In Amsterdam en Utrecht nam het aantal transacties juist af. De markt is daar in het afgelopen jaar zodanig verhit geraakt dat een kentering in het aantal transacties onvermijdelijk werd.”
Hypotheekschuld
De groei van de uitstaande hypotheekschuld is dit jaar naar verwachting 1,4%, op het eerste gezicht een bescheiden groeicijfer in het licht van de uitbundige woningmarkt. Volgens de toezichthouder is de uitstaande schuld echter een resultante van onder andere de nieuw verstrekte hypotheken en aflossingen op bestaande leningen. “Vooral deze laatste component is de afgelopen jaren toegenomen. Bij de gerealiseerde inkomensgroei en de lage rente op spaargeld en beleggingen, is het aantrekkelijk om extra af te lossen. Dit geldt vooral bij consumenten met een vaste, hogere hypotheekrente, die moeilijk of slechts tegen hoge kosten is te herfinancieren. Dit had een drukkend effect op de hypotheekgroei van naar schatting 2 procentpunt per jaar in de periode 2013-2016. Mede hierdoor is de verhouding tussen de totale hypotheekschuld en het inkomen van huishoudens afgenomen van 228% in 2009 naar 209% in 2016. In de raming daalt dit geleidelijk verder, naar 206% in 2019. Naar verwachting neemt de groei van de hypotheekschuld de komende jaren geleidelijk toe.”